نوستالژی | «آریا»، شایسته‌ای که از صعود باز ماند

حسین نخعی‌شریف | شهرآرانیوز؛ با تدبیر فدراسیون فوتبال باوجود همه موانع و مشکلات، جام تخت‌جمشید در سال‌۱۳۵۲ آغاز شد که با توجه به رفت‌و‌برگشتی‌بودن این مسابقات، شاید بتوان آن را اولین دوره واقعی رقابت‌های باشگاهی در کشور دانست؛ چون همان‌گونه که در توضیح رقابت‌های سال‌های گذشته بیان شد، این رقابت‌ها در سال‌های ۴۹ و ۵۰ به‌صورت مجتمع و در سال‌۵۱ نیز در مرحله اول به‌صورت مجتمع و در مرحله دوم با حضور ۸ تیم به‌صورت رفت‌و‌برگشت برگزار شده بود.

در‌حالی‌که ۷ تیم تهرانی (پرسپولیس. تاج. پاس. عقاب. راه‌آهن. بانک ملی. برق) و ۵ تیم شهرستانی (نفت آبادان. نورد اهواز. ذوب‌آهن اصفهان. ملوان انزلی. ماشین‌سازی تبریز) در حال برگزاری آخرین روز‌های اولین دوره لیگ تخت‌جمشید بودند، فدراسیون برای تعیین تک‌تیم جانشین، به برگزاری مسابقاتی میان نمایندگان برتر کشور به‌جز تهران اقدام کرد؛ زیرا در لیگ تخت‌جمشید در پایان هر فصل یک تیم تهرانی و یک تیم شهرستانی سقوط می‌کردند و به‌جای آن‌ها مجدد یک تیم از تهران و یک تیم از سایر استان‌ها جایگزین می‌شدند.
آریا در سال‌۵۲ با غلبه بر حریفان و پشت‌سر‌گذاشتن رقیب قدر خود یعنی پاس، فاتح مسابقات باشگاه‌های مشهد شده بود تا همچنان بدون مسابقه با سایر شهر‌های استان به‌عنوان نماینده خراسان بزرگ به فدراسیون معرفی شود؛ مسئله‌ای که مورد اعتراض شهرهایی، چون نیشابور و سبزوار قرار گرفت، زیرا آن‌ها در رقابت‌های جوانان استان که شهریور در فردوس برگزار شده بود، بر سکو‌های اول و دوم استان ایستاده بودند و رقابت با نماینده مشهد را حق خود می‌دانستند؛ اعتراضی که البته ره به جایی نبرد.

فدراسیون امسال با فرمول جدیدی به استقبال این رقابت‌ها رفت. ۱۶‌نماینده برگزیده استان‌ها ابتدا به‌صورت رفت‌و‌برگشت دو‌به‌دو در مقابل هم قرار گرفتند و آریا طبق قرعه با تیم زاهدان رودررو شد. آریایی‌ها برای تقویت تیم خود چند بازیکن تیم پاس را هم به خدمت گرفتند تا طلسم ناکامی فوتبال خراسان را بشکنند. آن‌ها در بازی رفت و در ورزشگاهی خالی از هرگونه امکانات، میزبان خود پرسپولیس زاهدان را با ۲ گل مغلوب کردند و ۲ هفته بعد در دیدار برگشت نیز جشنواره گل به راه انداختند تا در مجموع ۲ دیدار، ۸ گل به ثمر رسانده باشند.
با این پیروزی آریا راهی مرحله دوم این مسابقات شد؛ جایی‌که ۸ تیم حاضر در ۲ گروه و در شهر‌های شیراز و اهواز از ابتدای دی‌۵۲ به‌مصاف هم رفتند. آریا‌ی مشهد، ایران‌نوین کرمان و سپاهان اصفهان به میزبانی تاج شیراز در گروه‌یک و تیم‌های نیرو و دوستی کرمانشاه، تراکتورسازی تبریز و تاج ساری به میزبانی گمرک اهواز در گروه دوم قرار گرفتند.

زردو‌سبز‌پوشان آریا در اولین دیدار مقابل قرمزپوشان سپاهان صف‌آرایی کردند و در یک بازی پربرخورد تن به تساوی یک‌بر‌یک دادند. ایران‌نوین هم با یک گل از سد تاج گذشت. در دومین روز رقابت‌ها، سپاهان با ۲ گل از سد کرمان گذشت و آریا در مقابل میزبان (تاج) تن به تساوی بدون گل داد، در‌حالی‌که تیم برتر میدان بود و بار‌ها موقعیت‌های گل‌زنی را هدر داد. در روز آخر هم سپاهان با یک گل مشکوک از سد تاج گذشت تا آریا باوجود برتری ۳ بر ۰ مقابل ایران‌نوین کرمان، بدون شکست از صعود باز‌بماند! تا حسرت فرصت‌های از‌دست‌رفته مقابل نماینده شیراز بیش از‌پیش نمایان شود.

سپاهان پس از صعود به‌مصاف گمرک اهواز، قهرمان گروه دوم، رفت که دیدار این ۲ تیم به‌صورت رفت‌و‌برگشت انجام شد و در حالی‌که سپاهان در بازی رفت در اصفهان تن به تساوی داده بود و همه صعود گمرک را در دیدار برگشت مسجل می‌دانستند، اما در اهواز کار به ضربات پنالتی کشید تا اصفهانی‌ها به‌عنوان تیم شهرستانی در لیگ دوم تخت‌جمشید جانشین ماشین‌سازی تبریز شوند. هما نیز به‌عنوان نماینده تهران جانشین برق سقوط‌کرده شد.

آریا سال‌۵۲ با یک پوست‌اندازی گام به مسابقات باشگاهی نهاد. بازیکنانی، چون مرحوم شاهرخ جوانشیر، مرحوم حبیب فتاحی، مرحوم پرویز تجلی و اصغر عبادی به پایان دوران بازی خود رسیده بودند و آریا با به‌خدمت‌گرفتن جوانانی، چون کریم مسرور، رضا صحابه، علیرضا گیل‌عرب و ابوالفضل مزدستان، جوان شمالی که خدمت سربازی را در مشهد می‌گذراند، خون تازه‌ای به تیم خود تزریق کرده بود. برای پاس در این رقابت‌ها مرحوم فرخ هوشمند، علی ارباب، مرحوم حسین وثوقی، علیرضا گیل‌عرب، مرحوم ابوالفضل صفوی، عباس حامد پروانه، رضا صحابه، علیرضا بی‌همتا، جهانگیر قوچان‌نژاد، مرحوم محمود سکوتی، ابوالفضل مزدستان، مرحوم محسن بمانی، کریم مسرور، محمد افخمی، محمد‌علی بمانی، محمد ساعدی، مرحوم حسن اعظم، تقی سبحانی، مرحوم علی روحانی، محمد فرخ‌یار و سید مهدی قیاسی به مربیگری مرحوم منصور خادم‌الرضا به میدان رفتند.